ساخت ربات‌هایی برای پاکسازی مقره‌های برق در دانشگاه امیرکبیر

نفتون: محققان آزمایشگاه تحقیقاتی کنترل صنعتی و بهینه‌سازی دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی امیرکبیر موفق به طراحی بازوی رباتی برای پاک‌سازی مقره‌های برق شدند که با کاهش زمان خاموشی قادر است به صورت خودکار نسبت به رفع آلودگی‌های مقره‌ها اقدام کند.

به گزارش ایسنا، دکتر امیرابوالفضل صورتگر، عضو هیات علمی دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی امیرکبیر گفت: در سال‌های اخیر آلودگی مقره‌های خطوط انتقال برق فشار قوی، به معضل مهمی در شبکه انتقال برق کشور تبدیل شده است؛ چراکه آلودگی‌ مقره موجب رسانایی مقره‌ها در شرایط خاص می‌شود و موجب اتصال کوتاه و قطع برق در خطوط انتقال فشار قوی خواهد شد.

وی قطع برق گسترده در استان خوزستان در بهمن ماه سال ۱۳۹۵ را نمونه‌ای از این معضل دانست و ادامه داد: آلودگی مقره‌های این استان به دلیل آلودگی‌های جوی منطقه به‌ویژه در استان‌های غربی و جنوبی کشور بوده است و این امر مشکلات فراوانی برای مردم و صدمات مالی فراوانی را در پی داشت.

صورتگر اظهار کرد: به منظور کاهش چالش‌های کشور در این زمینه در آزمایشگاه تحقیقاتی کنترل صنعتی و بهینه‌سازی دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی امیر کبیر، به عنوان قطب علمی کنترل و رباتیک کشور، اقدام به طراحی، ساخت و تست بازوی "ربات تمیزکار" برای پاکسازی مقره‌های خطوط انتقال و فوق توزیع برق کردیم.

عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر با تاکید بر اینکه بازوی ربات ساخته شده قادر است به صورت خودکار اقدام به پاکسازی مقره‌ها کند، خاطر نشان کرد: کاهش زمان خاموشی خطوط جهت پاکسازی به دلیل افزایش سرعت پاکسازی مقره‌ها و افزایش قابل ملاحظه کیفیت و دقت پاکسازی (پاکسازی ۳۶۰ درجه‌ای سطوح فوقانی و تحتانی مقره) از جمله مزایای سامانه ساخته شده در مقایسه با سایر روش‌های مرسوم مانند استفاده از "واتر جت" توسط هلیکوپتر یا توسط بالابرهای ویژه و پاکسازی دستی توسط تیم عملیاتی کارگری – تکنسین است.

وی کاهش قابل توجه هزینه‌ها در طولانی مدت را از دیگر مزایای این دستاورد علمی دانست و یادآور شد: ربات ساخته شده به صورت خودکار است و نیاز به سرویس‌های ماشین‌آلات دیگر و نیروی انسانی فنی بسیار کاهش می‌یابد.

این محقق، قابلیت پاکسازی بدون استفاده از مایع هادی، پاکسازی با کیفیت سطوح فوقانی و تحتانی بشقاب مقره، حرکت اتوماتیک در طول زنجیر مقره، قابلیت کاربرد در هر طول زنجیر مقره، قابلیت ارزیابی پاکسازی، عدم نیاز به باز کردن زنجیر مقره برای پاکسازی و نصب مجدد و امکان استفاده در هر شرایط آب و هوایی اعم از دمای بالا (تا حدود ۶۰ درجه سانتی‌گراد) و یا سرما (تا حدود منهای ۴۰ درجه سانتی‌گراد) و شرایط رطوبت بالا و شرجی و شرایط جوی بد را از دیگر مزایای این ربات نام برد.

صورتگر با تاکید بر اینکه کاربرد این ربات موجب کاهش خطرات جانی برای تکنسین‌ها و کارگران خط انتقال می‌شود، یادآور شد: تاکنون حمایت‌هایی از طریق شرکت برق منطقه‌ای غرب و دانشگاه صنعتی امیر کبیر ارائه شده است، ولی با توجه به اینکه مشکل آلودگی مقره‌ها ادامه دارد و هر لحظه احتمال قطعی برق گسترده در مناطق غربی و جنوبی کشور به دلیل آلودگی‌های مقره وجود دارد، حمایت در راستای ایجاد خط تولید ربات پاکسازی مقره ضروری به نظر می‌رسد.

عضو هیات علمی دانشگاه امیرکبیر با بیان اینکه در این آزمایشگاه تاکنون اقداماتی در راستای رفع مشکلات فنی در صنایع کشور اجرایی شده است، افزود: برخی از تجهیزات ساخت این آزمایشگاه در حال حاضر در صنایع نفت و پتروشیمی کشور با موفقیت نصب شده و در حال بهره برداری است.

به گفته وی با همکاری اساتید، دانشجویان و فارغ التحصیلان در این آزمایشگاه تاکنون در حدود ۱۵ طرح اجرایی و در حدود ۱۱۰ مقاله علمی تحقیقاتی و ۵ اختراع تولید شده است.