زنگ خطر جدی برای تامین انرژی پایدار برق و گاز در کشور

نفتون:‌ اکثر دستگاه های استخراج رمزارز در ایران غیرمجاز و با استفاده از برق یارانه ای فعالیت می کنند و از آنجاکه تجربه سالهای اخیر نشان داده است که مجازات موجود در قوانین فاقد بازدارندگی کافی برای مبارزه با استخراج غیرمجاز رمزارزهاست، یکی از راهکارهایی که باید در کوتاه مدت برای کاستن از تبعات این پدیده شوم اتخاذ شود، افزایش هزینه و مجازات قانونی مربوط به آن است.

به گزارش ایسنا، بررسی ها با استناد به آمار مراجع بین المللی نشانگر آن است که برق مصرفی سالیانه استخراج شبکه بیت کوین در کل دنیا از مصرف برق کشورهایی مانند سوییس و اتریش بیشتر است. به استناد تخمین مراجع بین المللی (Cambridge, ۲۰۲۱) در حال حاضر مجموع مصرف برق سالیانه شبکه جهانی بیت کوین تا پایان سال ۲۰۲۱ تقریبا برابر با ۱۰۰ میلیارد کیلووات ساعت برآورد می شود که این مقدار از مصرف سالیانه برق در کشورهایی مانند سوییس، اتریش، دانمارک، بلژیک و فنلاند بیشتر است.

به طور معمول با افزایش قیمت بیت کوین، مصرف برق جهت استخراج آن نیز افزایش می یابد و در پی کاهش قیمت بیت کوین مصرف برق مربوطه کم می شود زیرا در این حالت درآمد ناشی از استخراج این رمزارز از هزینه برق مصرفی کمتر شده و عملا روشن گذاشتن دستگاه های استخراج با راندمان پایین صرفه اقتصادی ندارد.

با این حال، آنچه در کشور ما رخ می دهد انطباقی با واقعیت فوق ندارد زیرا اکثریت قریب به اتفاق دستگاه های استخراج رمزارزها در ایران به صورت غیرمجاز و با استفاده از برق یارانه ای فعالیت می کنند (از مجموع ۲۰۰۰ مگاوات ظرفیت مربوط به استخراج رمزارزها که توسط شرکت توانیر در بهار سال جاری اعلام شد، فقط یک دهم آن یعنی ۲۰۰ مگاوات به صورت مجاز و با برق غیریارانه ای فعالیت می نمایند).

از آنجایی که قیمت برق یارانه ای ارائه شده به فعالین اقتصادی در ایران در مقایسه با قیمت واقعی آن (اعم از هزینه سوخت مصرفی در نیروگاه ها و هزینه تبدیل سوخت به برق) و همچنین در مقایسه با قیمت های جهانی ناچیز است، لذا هزینه برق مصرفی توسط ماینرهای غیرمجاز در ایران عملا قابل چشم پوشی بوده و به همین دلیل با کاهش قیمت بیت کوین نه تنها از میزان برق مصرفی جهت استخراج رمزارز در کشور ما کاسته نمی شود بلکه بر مقدار آن افزوده می شود زیرا علاوه بر تجهیزات استخراج موجود در کشور، دستگاه های با راندمان پایین که استفاده از آنها در سایر کشورها صرفه اقتصادی خود را از دست داده است، از طریق مبادی غیرمجاز وارد ایران شده و از برق یارانه ای به صورت غیرقانونی استفاده می کنند.

این واقعیت ابعاد نگران کننده ای دارد. از بعد دست اندازی به منابع انرژی کشور، استفاده غیرمجاز از برق یارانه ای به معنای غارت بخش قابل توجهی از منابع ملی است که می تواند صرف توسعه زیرساخت ها در بخش انرژی به منظور تامین برق و گاز مطمئن و پایدار گردد. از بعد اجتماعی، تحمیل تقاضای اضافی و غیرقابل مدیریت برق و گاز به شبکه انرژی کشور خصوصا در ایام اوج مصرف برق (تابستان) و گاز (زمستان) منجر به افزایش احتمال قطعی برق و گاز می شود. واقعیت تلخی که در تابستان امسال به خوبی برای تمامی هم وطنان و فعالین اقتصادی ملموس شد زیرا متوسط کمبود برق در فصل گرم سال جاری حدود ۱۰ هزار مگاوات بود، بدین معنا که تقریبا ۲۰ درصد کمبود برق امسال ناشی از مصرف دستگاه های استخراج رمزارز غیرمجاز بوده است.

همچنین در صورتی که توان  متوسط مصرفی توسط ماینرهای غیرمجاز در ماه های پیش رو افزایش نیابد و کمبود گاز در فصل سرد سال حدود ۱۵۰ میلیون مترمکعب در روز باشد، نزدیک به ۱۰ درصد از این کمبود ناشی از مصرف دستگاه های استخراج غیرمجاز رمزارزها خواهد بود. در نهایت از بعد اقتصادی، در مواقع کمبود برق یا گاز، تامین انرژی بخش قابل توجهی از صنایع با اختلال مواجه می گردد و این مساله به تورم و بیکاری در کشور دامن می زند.

طبق اعلام توانیر، با توجه به  موارد مذکور و از آنجایی که تجربه چند سال اخیر در کشور نشان داده است که مجازات های موجود در قوانین فاقد بازدارندگی کافی برای مبارزه با استخراج غیرمجاز رمزارزها است، یکی از راهکارهایی که می بایست در کوتاه مدت برای کاستن از تبعات این پدیده شوم اتخاذ شود افزایش هزینه ها و مجازات های قانونی مربوط به آن تا حدی است که انگیزه از متخلفانی که سرمایه های ملی را به تاراج برده و امنیت اقتصادی و تامین انرژی کشور را به مخاطره می اندازند گرفته شود.