دخالت دولت در تشکیل «بازار آب» مانع راه‌اندازی آن می‌شود

نفتون: عضو سابق شورای جهانی آب گفت: اگر بازار آب باعث مازاد آب از طریق ارتقای بهره وری و بازتخصیص آن شود، ایجاد بازار به صرفه جویی کمک می‌کند، اما اگر فقط به موضوع بهره وری نگاه کنیم و به آب مازاد حاصل از صرفه جویی نگاه نشود ممکن است شرایط را بدتر کند.

عباسقلی جهانی در گفت‌وگو با ایلنا، درباره راه‌اندازی بازار آب اظهار داشت:  ارزش اقتصادی آب در بازار آب نشان داده می‌شود، اگر بخواهیم به بازار آب فقط از دریچه اقتصاد آب نگاه کنیم و بدنبال این باشیم که تشکیل بازارها منجر به صرفه جویی شود، بعید است. موضوع آب از دیدگاه اقتصادی مثل عرضه و تقاضا در بازار است اگر در جایی صرفه جویی صورت گیرد در جای دیگر به فروش می‌رسد، در عمل همان میزانی که قبلا استفاده می‌شد، مصرف می‌شود، به این معنا که آب در بازار مبادله می‌شود و در واقع ارزش اقتصادی آن بالا می‌رود.

این کارشناس حوزه آب گفت: آنچه در کشور نیاز داریم این است که از طریق ایجاد بازار آب به صرفه جویی برسیم، این پاردوکسی است که نیازمند مقررات است و باید حل و فصل شود.

وی گفت: طبق قانون برنامه و مصوبات شورای عالی آب، تعداد بازار مشخص و اعلام شده  که باید 1600 بازار در طول برنامه ششم توسعه ایجاد شود، ذکر این عدد و چارچوب‌ها بیانگر این است که دولت در آن دخالت می‌کند و این مانع راه‌اندازی چنین بازارهایی است، اما در هر حال اینکه چگونه، با چه مکانیزمی اساسنامه و فرمتی تشکیل شود در هاله‌ای از ابهام است، ضمن اینکه هنوز هیچ بازار متشکلی ایجاد نشده است.

جهانی بیان کرد: البته بازارهای سنتی و مبادله آب اکنون هم رایج است، در روستاها کسی که چاه دارد به اندازه اراضی تحت پوشش خود استفاده می‌کند و مازاد آن را می‌فروشد، اما این بازار غیر رسمی است.

وی تاکید کرد: اگر بازار آب منجر به این شود که از طریق ارتقای بهره وری آب مازاد را در اختیار داشته باشیم و مازاد را بازتخصیص دهیم، تشکیل بازار به صرفه جویی کمک می‌کند، اما اگر زاویه دید این باشد که فقط به موضوع بهره وری نگاه کنیم و به آب مازاد حاصل از صرفه جویی نگاه نشود ممکن است شرایط را بدتر هم بکند. 

عضو سابق شورای جهانی آب یادآور شد: باید سیاست اصلی، استراتژی، دخالت دولت و همکاری ذینفعان مشخص شود، در هر حال فعلا منظور غائی تشکیل بازار آب با هدف ارتقاء اقتصادی آب است. علاوه بر آن استفاده از مازاد از طریق افزایش بهره‌وری برای باز تخصیص است.