پر شدن ظرفیت جهان برای ذخیره نفت و سقوط بی سابقه قیمت

نفتون: نفت آمریکا که در معاملات دیروز تا منفی ۳۷ دلار در هر بشکه برای معاملات ماه می پایین آمده بود، ‌روز گذشته هم اگرچه معاملات را مثبت آغاز کرد اما دوباره به زیر صفرر فت و منفی شد.

این در حالی بود که برای نخستین بار در تاریخ، قیمت نفت آمریکا منفی شده است، حالا تولیدکنندگان حاضرند چند ده دلار نیز بپردازند تا از شر بشکه‌های نفت‌شان خلاص شوند. 

با نگاهی به چرایی این مساله می توان فهمید که، تقاضای فیزیکی برای نفت به شدت کاهش یافته و بازار از عرضه نفت، اشباع شده است. پالایشگاه‌ها، نفت خام بسیار کمتری از شرایط عادی تولید می‌کنند اما صدها میلیون بشکه در انبارهای سراسر جهان ذخیره و ظرفیت این انبارها نیز پر شده است. در نتیجه تاجران، کشتی‌هایی را به استخدام خود درآورده‌اند که فقط لنگر اندازند تا بشکه‌های نفت مازاد را در داخل آن‌ها انبار کنند. تا به حال ۱۶۰ میلیون بشکه نفت در تانکرهای سراسر جهان جای داده شده است.

در واقع قیمت نفت امریکا که در اتفاقی عجیب در معاملات دیروز و برای دقایقی به صفر دلار در هر بشکه رسید، برای ماه آینده میلادی منفی ۱۲.۵ دلار  قیمت خورد تا آوریل سیاه برای نفت فراموش نشدنی شود و این بدان معنا است که تولیدکنندگان نفت حتی حاضرند علاوه بر بشکه های نفت مبلغی نیز به خریداران بپردازند.

بازار نفت در هفته‌های متوالی زیر فشار بوده است. از یک طرف کرونا با کاهش تقاضا وضعیت نفت را نیز ویروسی کرد و از طرف دیگر، عربستان و روسیه جنگ قیمتی به راه انداختند و اوضاع را بدتر کردند. در نهایت هر دو طرف توافق کردند که از ماه آینده، میزان تولیدشان را ۹.۷ میلیون بشکه کاهش دهند اما این توافق اثر خود را در وضعیت اشباع عرضه جهانی به سرعت نشان نخواهد داد. 

این در حالی است که نفت خام برنت از ابتدای امسال نزدیک به ۶۰ درصد سقوط کرده است. در حالیکه معاملات آتی نفت آمریکا ۱۳۰ درصد سقوط کرده است. 

در حال حاضر برای تولیدکنندگان پایین‌ آوردن قیمت و یا حتی ورشکستگی نیز از پرداخت ده‌ها دلار برای خلاص شدن از نفت‌هایشان ارزان‌تر است.

نکته جالب این که با وجود این سقوط آزاد قیمت نفت، هنوز هیچ کدام از مقامات آمریکا در این باره اظهار نظر نکرده اند.

و اما سوال اصلی این است که آیا کاهش قیمت نفت آمریکا بر بازار ایران تاثیری دارد یا خیر؟

در پاسخ باید گفت که بازار جهانی نفت در پی شیوع ویروس کرونا دچار بحران شده و  متاسفانه این موضوع گریبانگیر ایران نیز به عنوان یکی از تولیدکنندگان نفت شده است اما نمی توان گفت که کاهش قیمت نفت آمریکا بر بازار نفت ایران تاثیر چندانی دارد.

زیرا به دلیل تحریم هایی که وجود دارد ما از نظر میزان تولید و صادرات با مشکل مواجه بودیم و اکنون نیز با شیوع ویروس کرونا در جهان تبعات و تاثیرات این مساله در بازار نفت ایران خودنمایی می‌کند.

به عبارت دیگر، ایران اکنون به خاطر تحریم ها با کاهش تولید مواجه است و تولید کمی دارد و باتوجه به اینکه کاهش تولید در  ایران خیلی زودتر از این اتفاق افتاده است، گمان نمی رود که بتواند بیش از این میزان کاهش تولید داشته باشد.

در واقع شاید بتوان گفت که این مساله تاثیر چندانی در بازار نفت ایران ندارد و بهبود بحران کرونا و رفع محدودیت ها می تواند وضعیت را برای ایران بهتر کند.

این در حالی است که برونو لومر وزیر اقتصاد فرانسه روز سه‌شنبه هشدار داد که سقوط بهای نفت، اقتصاد جهانی را که با تبعات گسترده شیوع کرونا دست به گریبان است، تهدید می‌کند زیرا پدیده عجیبی در بازار نفت رخ داده این است که در بازار قیمت ها به حدی سقوط کرد که عده ای از معامله گران مجبور شدند به خریداران پول دهند تا نفتشان را خربداری کنند.

لازم به ذکر است طبق برآورد کارشناسان نفتی؛ در حال حاضر ظرفیت جهان برای ذخیره نفت تنها ۶.۸ میلیارد بشکه است و تا به این لحظه نزدیک به ۶۰ درصد از این ظرفیت تکمیل شده است.