موضع یکصدای اروپا مقابل ترامپ برای حفظ برجام

هر دو طرف روی حرفشان ایستادند، هم رئیس جمهوری آمریکا و هم اروپا؛ دونالد ترامپ با نقض عهدی بین المللی، واشنگتن را از برجام خارج و اروپا هم بر سر حرفش ماند و اعلام کرد که در برجام می ماند، حتی در صورت خروج آمریکا.

به گزارش بدراقتصادبه نقل از ایرنا،زمان زیادی نمی گذرد از وقتی که آمریکا اراده می کرد علیه ایران موضعی بگیرد، تحریمی وضع کند یا اتهامی بزند و بیشتر کشورهای جهان بویژه اروپا تمام قد با او همراهی می کردند اما دیشب اینطور نشد و همراهان ترامپ بسیار اندک بودند؛ تل آویو، ریاض و یکی دو کشور کوچک عربی دیگر.
دقایقی از اعلام نقض عهد و خروج رئیس جمهوری آمریکا از برجام نگذشته بود که سران اروپا در یک همصدایی و واکنشی سریع در مقابل اقدام ترامپ اعلام کردند که اتحادیه اروپا به برجام پایبند است.
ترامپ شب گذشته با تکرار اتهام زنی علیه ایران گفت که واشنگتن دیگر در برجام نخواهد ماند.
دیگر طرف های برجام ازجمله چین و روسیه، مقام های سازمان ملل ازجمله دبیرکل این نهاد بین المللی و سایر کشورهای جهان نیز مقابل نقض عهد آمریکا موضع گرفته اند و بر حفظ برجام منهای واشنگتن تاکید کرده اند اما در این میان اعلام موضع اروپا که طی سال های اخیر در مسائل بسیاری ازجمله موضوع ایران با آمریکا همراه بوده و طی ماههای اخیر نیز تلاش های زیادی به کار گرفت تا ترامپ را به پایبندی به برجام متقاعد کند از جنبه های مختلفی حائز اهمیت بیشتر است.
آنچه در این زمینه اهمیت بسیار دارد اقدام اروپا در مواجهه با تحریم هایی خواهد بود که ترامپ اعلام کرده اعمال خواهد کرد؛ اگر اروپا مقابل این تحریم ها بایستد و آنها را اجرا نکند امکان بقای برجام نیز وجود خواهد داشت.
هنوز جزییات تحریم های احتمالی آمریکا که ترامپ از آن سخن گفته اعلام نشده و اروپا نیز منتظر است اما آنچه در این برهه زمانی اهمیت دارد واکنش یکپارچه کشورهای اروپایی است که بر ادامه فعالیت های مشترک با ایران بویژه در حوزه های اقتصادی و سیاسی و نیز اجرای تعهداتشان در قالب برجام تاکید کرده اند.

**موگرینی: براساس منافع مان عمل می کنیم
فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که در جایگاه نمایندگی این نهاد در مجامع بین المللی موضع کشورهای اروپایی را هماهنگ و اعلام می کند جزو نخستین کسانی بود که در واکنش به بیانیه ترامپ موضع گرفت و با اظهار تاسف از اقدام رئیس جمهوری آمریکا تاکید کرد که اتحادیه اروپا به برنامه جامع اقدام مشترک پایبند است.
وی تاکید کرد: اروپا مصمم به حفظ برجام و حفاظت از سرمایه گذاری های خود است و براساس منافع خودش عمل می کند؛ ما این توافق را حفظ خواهیم کرد.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از ایران خواست که به تعهدات خود پایبند بماند و گفت: ما در کنار سایر اعضای جامعه بین المللی این توافق را حفظ خواهیم کرد.
وی ادامه داد: ما برجام را با هم ساختیم و این توافق اثبات می کند امکان راه حل های برد-برد از طریق گفت وگو ، تعامل و مداومت وجود دارد. امکان پیدا کردن زمینه مشترک حتی با تفاوت منافع و مواضع وجود دارد.

**سخنگوی اتحادیه اروپا: از شرکت هایمان حمایت می کنیم
دقایقی پیش از اعلام خروج ترامپ از برجام که گمانه زنی ها مبنی بر خروج آمریکا از برجام دیگر رنگ واقعیت به خود گرفته بود نیز سخنگوی اتحادیه اروپا در امور خارجی اعلام کرد که این اتحادیه با خروج آمریکا از برجام طرح هایی برای حمایت از شرکت های این اتحادیه دارد.
'مایا کاسیانچیچ' تاکید کرد: ما روی طرح هایی برای حمایت از منافع شرکت های اروپایی کار می کنیم. 

**رئیس شورای اتحادیه اروپا: رویکرد واحد خواهیم گرفت 
در همین زمینه«دونالد توسک» رئیس شورای اتحادیه اروپا نیز پس از خروج ترامپ از برجام در پیام توئیتری اعلام کرد: سیاست های رئیس جمهوری آمریکا درباره توافق هسته ای ایران و همچنین موضوع روابط تجاری با یک رویکرد واحد از سوی اتحادیه اروپا رو به رو خواهد شد. 
وی افزود: رهبران اتحادیه اروپا در اجلاس هفته آینده در صوفیه بلغارستان در خصوص هر دو مساله رایزنی خواهند کرد.

**مکرون: متاسفیم
«امانوئل مکرون» رئیس جمهوری فرانسه که هفته گذشته در سفر به آمریکا همه تلاش خود را به کار گرفت تا ترامپ را به ماندن در برجام متقاعد کند اما موفق نبوده در ردیف نخستین مقام های اروپایی قرارداشت که علیه اقدام ترامپ موضع گرفت و در توئیتی گفت: فرانسه،انگلیس و آلمان از اقدام آمریکا ابراز تاسف می کنند.

**بیانیه مشترک 3 کشور مهم اروپایی
واکنش اروپا به اعلام موضع موگرینی و توئیت مکرون محدود نشد وسران انگلیس، آلمان و فرانسه در بیانیه مشترکی با امضای سران این کشورها، همان دیشب اعلام کردند که به برجام پایبند می مانند و دولت هایشان اطمینان حاصل خواهند کرد با همکاری سایر طرف ها این وضعیت ازجمله تداوم بهره مندی اقتصادی مردم ایران در چارچوب برجام ادامه یابد.
دربخشی از این بیانیه مشترک آمده است:مااز آمریکا می‌خواهیم ساختار برجام دست نخورد و اقدامی نکند که مانع اجرای کامل این توافق از سوی طرف‌های دیگر شود.
بیانیه این سه کشور البته همچنان که بر ضرورت حفظ برجام تاکید شده به برخی مقررات برجام که پس از سال 2025منقضی می شود هم پرداخته و آورده که باید یک چارچوب طولانی مدت در این زمینه تعریف شود.
همچنین در این بیانیه آمده است: تعهد ما به حفظ امنیت متعهدان و شرکای ما در منطقه بدون قید و شرط است و ما بایستی به‌گونه‌ای معنادار به نگرانی‌های مشترک درباره برنامه موشک بالستیک، فعالیت‌های بی‌ثبات کننده در منطقه بویژه در سوریه، عراق و یمن پاسخ دهیم.

**واکنش ها فراتر از بیانیه مشترک
مقام های کشورهای اروپایی حتی سه کشوری که بیانیه مشترکی در این زمینه دادند به بیانیه مشترک اکتفا نکردند و هرکدام جداگانه سعی کردند موضع کشورشان را در مقابل نقض عهد ترامپ نشان دهند.

**آلمان: برجام نمرده است
وزیر امور خارجه آلمان در یک گفت وگوی تلویزیونی تاکید کرد که با وجود خروج آمریکا از برجام، این توافق همچنان زنده است و برلین برای حفظ آن تلاش خواهد کرد.
«هایکو ماس» افزود: اکنون مهم است که اروپا با صدای واحد سخن بگوید و با حسابگری عمل کند.
وی تاکید کرد: ایران علاقه مند به داشتن رابطه با جهان و ایجاد سعادت در داخل کشور است اما باید ببینیم که شرکتهای آلمانی که در آمریکا نیز فعالیت دارند چگونه می توانند با ایران کار کنند.

**انگلیس: قویا به برجام متعهدیم
«بوریس جانسون» وزیر امور خارجه انگلیس نیز ضمن ابراز تأسف عمیق از تصمیم ترامپ تصریح کرد که لندن قویا به این توافق متعهد می‌ماند.
وی در پیامی توئیتری با بیان اینکه منتظر جزییات برنامه آمریکا درباره برجام خواهد بود تاکید کرد: انگلیس با همکاری متحدان اروپایی خود (E3) و دیگر طرف‌های برجام تلاش می‌کند این توافق را زنده نگه دارد.

**ایتالیا: برجام باید حفظ شود
«پائولو جنتیلونی» نخست وزیر ایتالیا نیز در واکنش به خروج آمریکا از برجام در پیامی توئیتری گفت: این توافق باید حفظ شود.

**اتریش: برجام نتیجه بخش بوده
«کارین کنایسل» وزیر امور خارجه اتریش با تاکید بر ضرورت حفظ برجام گفت: برجام نتیجه بخش بوده و لازم است تصمیم ترامپ را تحلیل کنیم. 
پیش از او نیز نماینده اتریش در سازمان ملل متحد بر حمایت قاطع کشورش از برجام تاکید کرد و گفت: توافق هسته ای یک توافق برد-برد است که همه باید به آن متعهد بمانند.
'یان کیکرت' افزود: وین همسو با اتحادیه اروپا قاطعانه از توافق هسته ای ایران حمایت می کند.

**نروژ: طرف های برجام در توافق بمانند
«اینه ماری اریکسون سوریده» وزیر امور خارجه نروژ نیز با ابراز تاسف از تصمیم رئیس‌ جمهوری آمریکا از ایران و دیگر طرف های برجام خواست در برجام بمانند.

**بلژیک: اروپا باید به تعهداتش عمل کند
«چارلز میشل» نخست وزیر بلژیک نیز ضمن ابراز تاسف عمیق در مورد تصمیم ترامپ تاکید کرد: اتحادیه اروپا وشرکای بین المللی اش باید همچنان نسبت به برجام متعهد باشند و ایران نیز باید به اجرای الزامات و تعهداتش در قبال توافق هسته ای ادامه دهد.

**آزمون مهم اروپا
اگرچه حمایت کشورهای اروپایی از برجام و محکومیت نقض عهد ترامپ همچنان ادامه دارد اما آنچه مهم است استقلال رای و اقدام عملیاتی و هماهنگ اتحادیه اروپا برای حفظ برجام بویژه در ادامه فعالیت های تجاری و نیز موضوع تحریم هاست.
خبرگزاری رویترز به نقل از بیانیه وزارت خرانه داری(دارایی) آمریکا گزارش داده است: ایالات متحده طیف گسترده ای از تحریم های مرتبط با ایران را پس از پایان دوره های تعلیق 90 و180 روزه دوباره ازسرخواهد گرفت که شامل تحریم ها بر بخش نفت ایران و معاملات با بانک مرکزی این کشور خواهد بود.
براساس آنچه تاکنون اعلام شده وزارت خزانه داری آمریکا اعلام کرده که تحریم های مرتبط به صادرات هواپیما به ایران، تجارت فلزات این کشور و هرگونه تلاش تهران برای دسترسی به دلارآمریکا نیز از سرگرفته خواهد شد.
هرچند باید منتظر نشست و دید که جزییات این تحریم هایی که آمریکا اعلام کرده چه خواهد بود و اروپا چه تصمیمی در این زمینه می گیرد اما مهم آن است که اگر اروپا تاکید دارد که برجام باید حفظ شود، همانطور که سران این اتحادیه اعلام کرده اند باید در عمل نشان دهند که ادامه انتفاع ایران از منافع برجام و حذف تحریم های هسته ای جریان دارد.
تهران بارها تاکید کرده اگر قرار بر وضع تحریم در شرایطی باشد که از منافع حاصل از برجام منتفع نشود امکان عمل به مفاد این توافقنامه نه الزامی دارد و نه توجیه.
توافق جامع و نهایی هسته‌ای که با عنوان برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام شناخته می شود 23 تیرماه 1394 در وین اتریش بین ایران و گروه پنج به علاوه یک ( آمریکا، انگلیس، آلمان، روسیه، فرانسه و چین) امضا شد.