ضرورت ایجاد مراکز R&D

نفتون: رئیس پژوهشگاه نیرو با بیان این که برای توانمند شدن در صنایع برق و نفت، باید توانمندی متکی به ظرفیتهای داخلی باشد و برای آینده طرح ریزی کرد، یادآور شد: ۳ عنصر فناور، تأمین کننده مالی و پوشش دهنده ریسک از عناصر مهم در پژوهشهای منجر به تجاری سازی است.

به گزارش ایسنا، دکتر محمد صادق قاضی زاده در نخستین رویداد آنلاین محصولات تحقیقاتی شرکتهای برق منطقه ای و شرکتهای توزیع برق که در محل پارک علم و فناوری دانشگاه تهران برگزار شد، با بیان اینکه صنعت برق از صنایع زیرساختی در کشور محسوب می شود، ادامه داد: در صنعت برق با چندین چالش مواجه هستیم در این صنعت تعاملات متفاوت است و ابعاد آن از نظر مالی وسیع است، از این رو شرکتهای فناور اروپا به علت این ابعاد حاضر نیستند ریسک آن را بپذیرند.

رئیس پژوهشگاه نیرو صنعت برق را دولتی و تصمیم گیری آن را متأثر از تصمیات مدیران برشمرد و افزود: پژوهشگاه نیرو ارتباط نزدیکی با دانشگاه ها و در عین حال انعطاف پذیری خاصی دارد.

قاضی زاده با بیان اینکه این پژوهشگاه از سال های پیشین ابزارهای مناسبی را طراحی کرده است، خاطرنشان کرد: بدین ترتیب پژوهشگر رویکرد خود را تعیین کرده است که نقش‌آفرینی جدیدی داشته باشد.

وی با بیان اینکه با رویکرد جدید زیست بوم نگاه ما بجای تخصیص منابع، بسیج منابع است، گفت: در این زیست بوم به ۲ سمت عرضه و تقاضا و نقش آفرینی توجه شده است؛ نقش آفرینی در اینکه عرضه تقویت و تقاضا تحریک شود و عناصر مورد نیاز به صورت جامعی پوشش داده شود، لذا ضروری است در طراحی زیست بوم به همه عناصر توجه شود.

رئیس پژوهشگاه نیرو با بیان اینکه به پژوهشگاه این اجازه داده شده که هر جایی که زیست بوم خلأ داشته باشد، آن را پر کند، ادامه داد: برای توانمند شدن در صنایع برق و نفت که از جمله صنایع کلیدی هستند، باید در آن حوزه توانمندی متکی به ظرفیتهای داخلی باشد و برای آینده طرح ریزی کرد.

قاضی زاده حل مشکل شکاف نوآوری یا دره مرگ را نقش آفرینی پژوهشگاه نیرو در این بخش دانست و گفت: برطرف کردن این مشکل از طریق تحلیل ریسک امکانپذیر است.

وی یادآور شد: ۳ عنصر فناور، تأمین کننده مالی و پوشش دهنده ریسک از عناصر مهم در پژوهشهای منجر به تجاری سازی است.

دکتر محمد صالح اولیاء، معاون تحقیقات و منابع انسانی وزارت نیرو نیز با بیان اینکه از هر ۱۰۰۰ ایده تنها یک ایده به مرحله تجاری سازی و بازار می رسد، گفت: این رویداد با هدف تکمیل چرخش ایده به محصول و ارائه محصول به بازار برگزار شده است.

اولیاء با بیان اینکه تاکنون ۳۵ نمونه و طرح تحقیقاتی به نتیجه رسیده است، در ادامه اظهار کرد: پس از تولید محصول پذیرش بازار و حتی خدمات پس از فروش کار دشواری است.

وی با بیان اینکه پژوهش سختی و استمرار زیادی می خواهد، افزود: اما در نهایت تجاری سازی تعیین کننده است، چون ارزش آفرینی که ایده و محصول ایجاد می کند در بخش نهایی(تجاری سازی) تعیین کننده است و ورود به بازار به لحاظ مالی ارزشمند است.

معاون تحقیقات و منابع انسانی وزارت نیرو با بیان اینکه محصولی که توانست گام های آخر را طی کند، زمانی می تواند در خدمت جامعه باشد که تجاری سازی شده باشد، خاطرنشان کرد: از این رو نیازمند طراحی مکانیزمی هستیم که پژوهشگر را در مسیری هدایت کند که محصول وی با اطمینان به بازار برسد.

اولیاء ادامه داد: در نگاه اکوسیستمی و زیست بومی به نوآوری و فناوری از قبل عناصری در کنار هم داشته ایم از آن جمله مصرف کننده محصولات فناورانه، پژوهشگاه نیرو بعنوان تولیدکننده و عرضه کننده ایده و تحقیق و فناوری، صندوق نوآوری، پارک علم و فناوری و ... از عناصر این اکوسیستم هستند.

وی با بیان اینکه در این اکوسیستم سعی می شود نظم بیشتری  ایجاد شود، افزود: در این فضا باید مواردی تقویت و برخی موارد اضافه شود تا فرایند تبدیل ایده به محصول و بازار بهتر انجام شود. این اکوسیستم مبنی بر عملکرد عناصر درون و برون سیستمی است که شامل دانشگاه ها، مراکز پژوهشی، درون صنعت، نهادهای مالی و پشتیبان به عنوان تسهیل کنندگان از عناصر در اکوسیستم است.

معاون تحقیقات و منابع انسانی وزارت نیرو حضور داوطلبانه عناصر را از ویژگی های مهم این اکوسیستم برشمرد و افزود: این عناصر داوطلبانه به علت احساس کسب ارزش از تبادلات بین عناصر، همگی به حضور در این اکوسیستم و زیست بوم تمایل دارند.

اولیاء با بیان اینکه در این اکوسیستم مجموعه ای از بازیگران در کنار هم قرار می گیرند و با یکدیگر تعامل دارند و از این بابت منتفع می شوند، گفت: بخش تقاضا در اکوسیستم نیازمند توجه ویژه ای است، در بخش عرضه در دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی در کشور شاهد حضور خوب شرکتها در سطوح مختلف تولید هستیم، اما پس از طی این دوران با حمایت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، معاونت علمی ریاست جمهوری و دستگاههای اجرایی شاهد تقویت و بلوغ آنها خواهیم بود.

وی با تأکید بر ضرورت استفاده از خدمات مشاوره ای تعاملات با نهادهای مالی و پشتیبان برای تجاری سازی طرح یادآور شد: به استاندارد در صنعت تولید محصولات هم باید توجه شود.

دکتر مسعود تقوائی، مدیر کل دفتر تحقیقات و توسعه فناوری شرکت توانیر با بیان اینکه بی توجهی به کاربست پژوهشی سبب بی ثمر شدن هر پژوهش در صنعت شده است، گفت: پژوهش صنعت نوعی کارگروهی است اگر برای بهره برداری از آن تلاش نشود، اتلاف وقت و هزینه است.

وی با بیان اینکه موسسات تخصصی از بودجه دولتی استفاده می کنند، افزود: این موسسات مالکیت گرا هستند و عمدتا تحقیقاتی را انجام می دهند که مشکلات موضوعی را دنبال کنند که در نهایت به تجاری سازی پژوهشهای کاربردی منجر شود، این از موضوعات مهمی است که پژوهشگاه نیرو دنبال می کند.

مدیر کل دفتر تحقیقات و توسعه فناوری شرکت توانیر با بیان اینکه اقتصاد امروز جهان به نوعی از منابع زیرزمینی و صنعت فاصله گرفته است، خاطرنشان کرد: امروزه رشد چشمگیر مراکز تحقیقاتی را باید پذیرفت، اما چرخه ناکامل پژوهش باید کامل شود و دستاوردهای پژوهشی به برطرف کردن مشکلات جامعه منجر شود.

قوائی گفت: امروز در همه جای دنیا ۳۰ تا ۴۰ درصد محصولات صادراتی از فرآورده های حاصل تجاری سازی محصولات پژوهشی است، بنابراین نمی توان تجاری سازی را از محصولات دانش بنیان جدا کرد.

وی افزود: صنایع در صورتی حاضر به سرمایه گذاری هستند که یافته های پژوهشی نیاز آنها را برطرف کند، در بهترین شرایط از هر ۱۰۰ ایده ۵ تا ۶ محصول تجاری سازی شود که می توان گفت حرکتی رو به جلو است.

مدیر کل دفتر تحقیقات و توسعه فناوری شرکت توانیر با بیان اینکه چشم انداز دانشگاههای مهم دنیا در قرن ۲۱ افزایش درآمد حاصل از محصولات تجاری سازی بیش از درآمد شهریه دانشجویی است، تصریح کرد: از اینرو حرکت به سمت تجاری سازی از اولویتهای پژوهشگاه نیرو است که در سال ۹۹ ،۱۲۰۰ اولویت تحقیقاتی را تعیین کرد که از این تعداد حدود ۶۰۰ طرح تحقیقاتی مصوب شد و تعدادی به تجاری سازی منجر شد.

تقوائی با بیان اینکه باید به دنبال سازوکاری باشیم که تجاری سازی سرعت بیشتری بگیرد، افزود: اهمیت آن به حدی است که باید مراکز R&D ایجاد شود.